۱۳۸۵ تیر ۱۰, شنبه

 

وجه تسمیه شستون

توضیح: در حال وبگردی سایتها و وبلاگهای بلوچی بودم که نظرم به نوشته ای در مورد شهرستان سراوان در وبلاگ "صبح سراوان" متعلق به واجه عبدالخالق باران زهی افتاد. در کنار آن نوشته ی یکی از خوانندگانش به نام واجه نیاز دزکی را دیدم که نظرم را به خود جلب کرد. برای من که اهل شستون یعنی مرکز شهر سراوان هستم، اطلاعات واجه دزکی خیلی جالب و آموزنده بود. تصمیم گرفتم که نوشته او را در "بلوچی نام و نشان" رونوشت کنم. با سپاس از واجه نیاز دزکی و عبدالخالق باران زهی
گون نئیکین واهگان- شستونی
http://balochinames.blogspot.com
* * *
نوشته: نیاز دزکی
منبع: وبلاگ صبح سراوان
www.sohhesaravan.blogfa.com

سلام و خسته نباشی!
مطلبت در مورد سراوان جالب بود. برای غنای نوشته ات اگر نکات زیر را بگنجانی سپاسگزار خواهم بود.
شهر کنونی سراوان تا سال 1307 شمسی یعنی تا زمان سقوط دولت محلی دوست محمد خان باران زهی ، شستون نامیده می شد. هنوز هم مردم بومی منطقه مرکزی شهر سراوان آن را شستون می گویند. تا آن زمان شهر اصلی این دیار دزک بود که قلعه معروف دزک مرکز حکمروایی بهرام خان باران زهی و سپس علیمحمدخان باران زهی (پدر دوست محمد خان) بود. خاندان باران زهی توانسته بودند که قلعه دزک را پس از مناقشات و رقابتهای طویل از دست خاندان بزرگزاده خارج کنند و حکومت شهر دزک و نواحی را در دست بگیرند.
باران زهی ها بتدریج توانستند که قلمرو خود را بسط بدهند و بقیه حکام بلوچ را مطیع خود نمایند. با فتح منطقه بمپور و بلوچستان جنوبی -مکران- سرانجام آنها توانستند که یک دولت مقتدر در بلوچستان ایجاد کنند. باران زهی ها با بقیه حاکمان متحد شدند و حتی در بسیاری موارد وصلتکار نیز شدند که از آن جمله می توان به وصلت با سردارزهی های منطقه دشتیاری اشاره کرد. البته بعدها با خاندان بزرگزاده و میرمرادزهی و دیگران نیز وصلت کردند.
لازم به یادآوری است که اساسأ ّباران زهی ها از مناطق شمال بلوچستان در افغانستان به منطقه سراوان آمده اند. می گویند که ابتدا به منطقه ناووگ (ناهوگ) آمده و سپس در منطقه کنونی شهر سراوان - شستون - ساکن شدند. فامیلهایی مانند باران زهی، بارکزهی، ارباب، امرا و ... از جمله فامیلهای خاندان باران زهی شستون به شمار میروند.
بر اساس داده های نیاکان و ریش سفیدان شستون، در ابتدا نام این شهر -سراستون - بوده است. اگر کسی می پرسیده که - سراستون- (استون به مفهوم رعد است) کجاست، در جواب می گفتند همانجا که 60 ستون است. کم کم 60 ستون (شست ستون ) در محاوره به شستون تبدیل شده است. پس نام سراوان فعلی شستون بوده است. لازم است که با حفظ نام سراوان - برای تمام شهرستان - از مسئولین و بویيژه از شورای شهر بخواهیم که قسمت مرکزی شهر را رسمأ -شستون- بخوانند تا این نام تاریخی به فراموشی سپرده نشود. حدود مابین کوه مهرگان تا فلکه برزگ بکشان (بخشان) را رسما -شستون - بخوانید.


Comments:
شستونی عزیز- باسپاس از اینکه نوشته کوتاه مرا در وبلاگ زیبای بلوچی نام و نشان آورده اید. دستتان درد نکند. برایت آزروی بهروزی می نمایم. دوستدارتان- نیاز دزکی
 
تك نگينت چون بدانم زير چتر آسمان - اي ديار مهر و الفت اي سرزمين مكران
 
يعني براي اولين بارشدكه ازطايفه هاي بزرگ وهكمران سراوان گفته شدواقعادستتون دردنكنه
دوست شما
امراء
 
با سلام به دوستان ناشناس و همينطور به دوست نازنينم امرای عزيز و همچنين نِاز دزکی گرامی
ابتدا از لطف همه تان واقعا تشکر می کنم. ثانيا از اينکه دير اين چند کلمه را می نويسم با بزرگواری خودتان ببخشِد. امرا جان همانطور که در ابتدای اين نوشته آمده، اصل این يادداشت از وبلاگ صبح سراوان بوده و نويسنده آن دوست ناشناس عزيزی به نام نياز دزکی است. وقتی من آن را در صبح سراوان ديدم به نظرم جالب بود و به موضوع نام و نام گزاری هم ربط داشت و من آن را کپی کردم و با نام نويسنده اصلی آن نياز دزکی در اينجا منتشر کردم. مسئوليت صحت يا نادرستی آن به عهده نويسنده آن می باشد.
اگر آقای نِياز دزکی يا شما و بقيه دوستان عزِيزم هم در باره مقولات نام و نشانهای بلوجی نوشته و مطلب و نظری داشته باشيد برايم ايميل کنيد تا به نام خودتان در بلوچی نام و نشان منتشر شود.
دستتان را به گرمی می فشارم
بلوچی مئی وتی ماتی زبان انت
بلوچی مئی وتی نام و نشان انت
 
ارسال یک نظر



<< Home

This page is powered by Blogger. Isn't yours?